ข่าวเกษตร บทความเกษตร

กล้วยไม้ ที่ชื่อว่า เหลืองจันทบูร

เหลืองจันทบูร สายพันธุ์เหลืองจันทบูร Dendrobium friedericksianumเหลืองจันทบูรเป็นกล้วยไม้สกุลหวาย พบทั่วไปในป่าแถบจังหวัด จันทบุรีและตราด โดยพบเกาะอาศัย อยู่ตามต้นไม้แต่ไม่ได้ ดูดน้ำเลี้ยงหรือ
แย่งอาหารเหมือน อย่างพวกกาฝาก เพียงอาศัยเกาะอยู่เท่านั้น เพราะเป็นกล้วยไม ที่มีระบบรากเป็นรากอากาศ ออกดอกเป็น ช่อทั้งต้น ดอกบานทนนาน ออกดอกปีละครั้ง ระหว่างเดือนมกราคมถึงมีนาคม กลีบดอกสีเหลืองสดเป็นมัน อาจมีแต้มสีแดง ภายในคอขนาดต่าง ๆ กัน หรือเป็นเพียงขีดสีแดง หรือไม่มีแต้มเลย ชนิดที่มีแต้มมัก เรียกว่าเหลืองขมิ้นหรือเหลืองนกขมิ้น

เหลืองจันทบูรเป็นกล้วยไม้ที่มีการเจริญแบบแตกกอ ซึ่งลำต้นจริง ของกล้วยไม้ จะแนบอยู่กับพื้นผิว ที่เกาะหรือเครื่องปลูก มีข้อและปล้อง

แต่ละข้อ ปล้อง จะมีตาเพื่อเกิดเป็นหน่อใหม่ แต่ละหน่อก็จะทำให้เกิด เป็นลำลูกกล้วย ขึ้นมา ที่ลำลูกกล้วยนี้จะมีใบ ลำลูกกล้วยที่เจริญเติบโตเต็มที่ สายพันธุ์เหลืองจันทบูรชนิดมีแต้ม Dendrobium friedericksianum Rchb.f. var. oculatum แล้วจะแทงหน่อ ออกมาอีกตรงตา ที่อยู่โคนลำ เกิดเป็นหน่อใหม่ เช่นนี้เรื่อย ไปจนเป็นกอขนาดใหญ่

กล้วยไม้สายพันธุ์เหลืองจันทบูร มีชื่อวิทยาศาสตร์ Dendrobium friedericksianum Rchb.f. เป็นกล้วยไม้สกุล Dendrobium วงศ์ Epidendroideae ส่วนสายพันธุ์เหลือง จันทบูรชนิดมีแต้ม มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Dendrobium friedericksianum Rchb.f. var. oculatum

การกระจายพันธุ์ พบเฉพาะถิ่นในป่าแถบภาคตะวันออกของไทยตั้งแต่ฉะเชิงเทรา
ระยอง จันทบุรี ตราด จนถึงป่าแถบชายแดนกัมพูชาด้านที่ติดกับภาคตะวันออกของไทย และมีรายงานว่าพบในป่าแถบปราจีนบุรีและ
นครราชสีมาเช่นกัน

ลักษณะลำต้นเหลืองจันทบูร เป็นกล้วยไม้อิงอาศัยที่มีกอขนาดใหญ่ห้อยลงสู่พื้น รูปทรงแบบ sympodial ลำต้นเจริญทางด้านข้าง ลำลูกกล้วยทรงกระบอก โคนลำคอด ส่วนปลายเรียว ยาวประมาณ 40-70 เซนติเมตร แต่ลำที่ยาว ที่สุดเท่าที่เคยพบยาวถึง 140 เซนติเมตร เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1-1.5 เซนติเมตร ผิวแห้ง มีร่องตื้นตามยาว

เหลืองจันทบูร

รูปร่างของใบเป็นรูปหอกขนาดประมาณ 8-10×2.0-2.5 เซนติเมตร แผ่นใบค่อนข้างบางแต่เหนียว เรียงตัวสลับกัน เกือบตลอดทั้งลำและมักทิ้ง
ใบในช่วงที่มีดอก

ลักษณะการเรียงตัวของใบ

ดอกออกเป็นช่อ ช่อละ 3-6 ดอก ช่อดอกจะเกิดใกล้ปลายลำ ลักษณะเป็นช่อสั้น ตำแหน่งที่เกิดช่อดอกแล้วจะไม่เกิดช่อดอกอีกในปีต่อ ๆไป ดอกมีสีเหลืองสดใส มีผิวมันคล้ายเคลือบด้วยพลาสติก เมื่อดอกบาน ครั้งแรกจะมีสีเหลือง อ่อนแล้วค่อย ๆ มีสีเข้มขึ้น บางต้นอาจมี สีเหลืองเข้มแบบสีจำปา ดอกกว้างประมาณ 4.5 เซนติเมตร กลีบเลี้ยงและกลีบดอกรูปรี กลีบปากรูปหัวใจ หรือเกือบกลมสีเดียวกับกลีบดอก บางต้นอาจมีแต้มสีแดงเลือดหมูหรือน้ำตาลแดงสองแต้ม แต้มมีตั้งแต่เป็นขีดเล็ก ๆ 2-3 ขีด จนถึงเป็นแต้ม ขนาดใหญ่ มาชนกัน จนดูเหมือนเป็นแต้มเดียวรอบคอ ออกดอกปีละครั้ง ฤดูออกดอกช่วงเดือนกุมภาพันธ์-มีนาคม แต่ลำลูกกล้วยบางลำ อาจออก ดอกนอกฤดูกาลได้แต่ดอกไม่ดกเหมือนในช่วงฤดูกาล

ส่วนประกอบของดอก

การติดฝักในธรรมชาติเกิดได้น้อยมากซึ่งเป็นลักษณะของกล้วยไม้ ที่เส้าเกสรตัวผู้มีฝาครอบ ส่วนเส้าเกสรตัวเมียอยู่ในร่องด้านล่างแยกส่วน กับเกสรตัวผู้อย่างสิ้นเชิง การผสมของเกสรตัวผู้ และเกสรตัวเมียจึงต้องอาศัยตัวช่วย เช่น แมลง ฯลฯ ดอกที่ได้รับการผสมแล้วจะเหี่ยวภายใน 2-3 วัน และภายใน 7 วันจะเห็นก้านดอกพองออกและค่อย ๆ มีขนาดใหญ่ขึ้น กลายเป็นฝักซึ่งมีเมล็ดเล็ก ๆ อยู่ภายในมากมาย ฝักที่มีน้ำหนัก 5.82 กรัม (น้ำหนักเปลือก 5.67 กรัม น้ำหนักเมล็ดประมาณ 0.15 กรัม) มีเมล็ด จำนวนประมาณ 6-7 แสน เมล็ดขึ้นไป มีเมล็ดลีบประมาณ 10 เปอร์เซ็นต์ ลักษณะของฝักเป็นรูปกระสวยดังรูปที่ 6 ขนาดของฝักขึ้นกับความสมบูรณ์ ของต้นและจำนวนฝักต่อลำ น้ำหนักของฝักประมาณ 5–10 กรัม มีตะเข็บ จำนวน 3 ตะเข็บ และสันจำนวน 6 สัน

เมล็ดมีรูปร่างคล้ายกระสวยขนาดประมาณ 300-375 ไมครอน ติดอยู่กับโครงสร้างที่เรียกว่า spring hair ซึ่งมีลักษณะเป็นเส้นยาว ๆ คล้ายขนสีขาวใส เมื่อฝักแตกตามธรรมชาติ ความชื้นในอากาศที่ เปลี่ยนไปจะทำให้เกิดการเคลื่อนไหวของเส้นยาวเหล่านี้ซึ่งจะช่วยกระจาย เมล็ดออกจากฝักได้ดียิ่งขึ้น เมล็ดอ่อนของเหลืองจันทบูร จะมีสีขาวอมเขียวอ่อน เมล็ดจะมีสีเหลืองเข้มในเดือนที่สี่แต่ยังเกาะกันแน่น เมื่อฝักอายุประมาณ 6 เดือน เมล็ดจะเริ่มร่วนเป็นผง อายุฝักประมาณ 7-8 เดือน เมล็ดจะร่วนเป็นผงอย่างสมบูรณ์ อายุฝักประมาณ 14-16 เดือน ผนังฝักจะมีสีเหลืองและปริออกตามรอยตะเข็บ ในการเพาะเมล็ดจึงนิยมใช้ฝักที่มีอายุประมาณ 4 เดือนขึ้นไป

4 Comments

  1. กล้วยไม้

    สุดยอด ๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆ
    แหม ๆ สมเป็นป๋าดันจริง ๆ ล่าสุดดันกล้วยไม้
    โอ้ว กล้วยไม้ช่างสวยจริง ๆ ให้ตายเหอะ อิอิ
    :k-juub:

  2. --Aum..--HONG..--

    ก๊สวยดีเน๊อะ……..เอารูปไปส่งงานอาจารย์ด๊วยแหล่ะไม่ต๊องห่วงว่าจะไม่ดัง 5 5 5 +++ ^^~ >____<" o__O

  3. f-i-l-m-032

    เค้าได้ส่งแล้วงาน มีคนชมว่าสวย/กล้วยไม้/

  4. lux

    ชอบ มากเลย ที่บ้านมีหลายกอ

Leave a Reply

Vegetweb *สงวนลิขสิทธิ์ หากนำบทความไปใช้บนเว็บไซต์ต้องเชื่อมโยงลิ้งก์กลับมายังหน้านั้น