กุยช่าย
ชื่อสามัญ: Chinese Chive
ชื่อวิทยาศาสตร์: Allium tuberosum Roxb.
ชื่อท้องถิ่นอื่นๆ: กุยช่ายนั้นก็มีชื่ออื่นๆอีกมากมาย เช่น ผักไม้กวาด, กุยช่ายดอก หรือในภาคอีสานจะเรียกว่า ผักแป้น
ถิ่นกำเนิดของกุยช่าย: ถิ่นกำเนิดของกุยช่ายนั้นมาจากประเทศจีน
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของกุยช่าย
กุยช่ายจัดว่าเป็นพืชล้มลุกที่อยู่ในตระกูลเดียวกันกับกระเทียม ใบมีสีเขียวลักษณะเรียวยาว แบน โคนใบเป็บกาบมีลักษณะซ้อนกัน ดอกจะมีสีขาวจะออกเป็นกระจุกแถวๆซอกใบ โดยดอกจะมีกลีบดอกอยู่ 6กลีบ มีเกสรตัวเมีย 1 และเกสรตัวผู้ 6 ผลจะมีสีเขียว ส่วนเมล็ดจะมีสีน้ำตาล ถ้าหากกุยช่ายที่เป็นสีขาว เป็นเพราะการที่กุยช่ายไม่ได้รับการสังเคราะห์แสง ใบจึงเป็นสีขาว
ฤดูกาลที่กุยช่ายเจริญเติบโด: กุยช่ายนั้นเป็นพืชที่ให้ผลผลิตได้ตลอดทั้งปี
แหล่งปลูก: กุยช่ายนั้นสามารถปลูกได้ในทุกที่ทั่วประเทศไทย และดินที่กุยช่าย สามารถเจริญเติบโตได้ดีในดินที่มีความชุ่มชื้น แต่ในจังหวัดที่ปลูกมากคือ ปทุมธานี, กรุงเทพ, กาญจนบุรี และนนทบุรี
เมนูที่ทำจากกุยช่าย: เรียกได้ว่ากุยช่ายนั้นสามารถนำมาประกอบอาหารได้หลากหลาย ใบและดอก สามารถนำไปผัดกับตับ, หมูและเนื้อสัตว์ต่างๆได้ หรือจะนำไปใส่ในไส้กุยช่ายก็ได้ จะนำใบกุยช่ายมากินสดกับผัดไทยหรือลาบก็ได้
สรรพคุณทางยาและประโยชน์ของกุยช่าย
กุยช่ายนั้นจัดได้ว่ามีสรรพคุณ และประโยชน์ต่างๆมากมาย
- ต้นและใบแก้โรคนิ่วได้ โดยการนำต้นและใบมาตำให้ละเอียด นำไปผสมกับสารส้มและเหล้า เล็กน้อย แล้วนำมากรองดื่ม 1ถ้วยชา
- เป็นยามีสรรพคุณแก้หวัดได้
- ช่วยบำรุงกระดูก เพราะมีฟอสฟอรัสในปริมาณมาก
- สกัดแล้วนำมาทาท้องเด็ก ช่วยแก้อาการท้องอืด, แก้ลมพิษได้
- สามารถช่วยเพิ่มน้ำนมให้กับสตรีหลังคลอดได้ โดยการนำใบกุยช่ายไปทำแกงต่างๆ
- ช่วยเรื่องระบบย่อยอาหารได้ เพราะกุยช่ายมีกากใยอยู่มาก และยังช่วยแก้อาการท้องผูกได้ด้วย
- เป็นยาขับพยาธิแส้ม้าและพยาธิเส้นด้ายได้ด้วย (เมล็ด)
- รากช่วยแก้อาการแน่นหน้าอกได้
- นำเมล็ดมารับประทานกับเหล้า ช่วบรักษาอาการประจำเดือนเป็นลิ่มได้
- ช่วยบำรุงไตได้
คุณค่าทางอาหารของต้นกุยช่าย และ ดอกกุยช่าย
โดยในต้นกุยช่าย 100กรัม จะประกอบไปด้วย
- พลังงานประมาณ 30กิโลแคลอรี่
- ไขมัน 0.3กรัม
- คาร์โบไฮเดรต 4กรัม
- ฟอสฟอรัส 45มิลลิกรัม
- เส้นใย 4กรัม
- แคลเซียม 100มิลลิกรัม
- โพแทสเซียม 20มิลลิกรัม
- เหล็ก 1.5มิลลิกรัม
- เบต้า-แคโรทีน 140ไมโครกรัม
โดยในดอกกุยช่าย 100กรัม จะประกอบไปด้วย
- พลังงานประมาณ 40กิโลแคลอรี่
- ไขมัน 0.2กรัม
- คาร์โบไฮเดรต 6กรัม
- ฟอสฟอรัส 60มิลลิกรัม
- วิตามินซี 13มิลลิกรัม
- แคลเซียม 30มิลลิกรัม
- ฟอสฟอรัส 60มิลลิกรัม
- เหล็ก 1.5มิลลิกรัม
- เบต้า-แคโรทีน 150ไมโครกรัม
- เส้นใย 3.50กรัม
ขอบคุณรูปภาพจาก flickr.com (kattebelletje, Cookie M, Yamanaka Tamaki)