ผักสลัดน้ำ หรือ วอเตอร์เครส (water cress) กับ ผักเป็ดไทย นั้น ลักษณะต้นกับใบคล้ายกันอยู่
ถ้าดูตามการจำแนก ความแตกต่างด้านพฤกษศาสตร์ (Botanical classification) แล้ว
ชื่อสามัญ | ชื่อวิทยาศาสตร์ | ตระกูล |
สลัดน้ำ, วอเตอร์เครส (water cress) | Nasturtium officinale | Brassicaceae |
ผักเป็ดไทย (mukunuwenna) | Alternanthera sessilis | Amaranthaceae |
จากตารางจะเห็นว่า วอเตอร์เครส กับ ผักเป็ดไทยนั้น คนละเรื่องกันเลย
ดูตามรูป ก็ต่างกันอยู่ แต่ผมไม่แน่ใจว่าปัจจุบัน วอเตอร์เครส ที่ปลูกกันอยู่ ไม่ว่าจะปลูกแบบที่มีน้ำขัง หรือปลูกในแปลง หรือปลูกในถุงขาย อาจจะมีการนำเข้าสายพันธุ์ใหม่ หรือกลายพันธุ์เอง หรือถูกพัฒนาพันธุ์ ทำให้หน้าตาแตกต่างไปจากเดิม หรือไปคล้ายกับผักเป็ดไทยมากขึ้นหรือเปล่า
สลัดน้ำ
|
ผักเป็ดไทย
|
ข้อมูลทางวิชาการของ สลัดน้ำ หรือวอเตอร์เครส (water cress) ดูตามอาจารย์ รศ.นิพนธ์ ไชยมงคล นะครับ
สลัดน้ำ ใช้ใบประกอบอาหาร เช่น สลัดผัก ต้มจืด ผัดน้ำมันหอย เป็นต้น ประกอบด้วยวิตามัน เอ ไรโบฟลาวิน ธาตุเหล็ก แคลเซี่ยม และโปรตีน ใช้ลดความดันโลหิต รายงานวิจัยแห่งหนึ่ง กล่าวว่าน้ำมันที่สะกัดจากพืชตระกูลกะหล่ำ (mustard oils) ประกอบด้วยสาร isothiocyanates สูง ต่อต้านอนุมูลอิสระ สามารถป้องกันโรคมะเร็งที่เกิดจากควันบุหรี่ในสัตว์ทดลอง และสาร phenylethyl isothiocyanates (PEITE) ในสลัดน้ำมีแนวโน้มให้ผลดีที่สุด
World cancer Research Fund and American Institute for Cancer Research (1997) รายงานว่า ผู้เสียชีวิตจากโรคมะเร็งประมาณร้อยละ 40 สามารถลดลงได้โดยรับประทานอาหารที่เหมาะสม มะเร็งเกิดจากการรับประทานอาหารหรือการสูดดมสารตั้งต้นของโรคมะเร็ง เป็นสาเหตุอาการผิดปกติในเซลล์ สารประกอบน้ำมันในพืชตระกูลกะหล่ำ ประกอบด้วย phenylethyl isothiocyanates (PEITC) สามารถลดอัตราการเป็นมะเร็งในหนูทดลองได้
รากสามารถเจริญจากข้อ เจริญในน้ำหรือในที่ ๆ มีความชื้นสูง สายพันธุ์ดั้งเดิมพบในลำธารน้ำสะอาด ระดับน้ำตื้น ไหลผ่านตลอดเวลา
สลัดน้ำ มีสองสายพันธุ์คือ
- พันธุ์สีเขียว เป็นสายพันธุ์ที่ต้องการสภาพอากาศอบอุ่น ไม่ทนต่ออุณหภูมิต่ำติดดอกและเมล็ดง่าย
- พันธุ์สีน้ำตาล เป็นสายพันธุ์ที่ค่อนข้างทนทานต่ออุณหภูมิต่ำ ติดดอกและเมล็ดยาก ขยายพันธุ์โดยการปักชำต้น
สลัดน้ำ เป็นพืชที่ต้องการความชื้นสูง รากจะเจริญได้ดีในพื้นที่ ๆ มีระดับน้ำตื้น (5-10 เซนติเมตร) มีน้ำสะอาดไหลผ่านช้า ๆ ตลอดเวลา การปลูกในที่ ๆ ไม่มีการหมุนเวียนของน้ำ จะทำให้น้ำเน่าเสีย และสลัดน้ำจะตาย ในกรณีที่ไม่สามารถหาแหล่งปลูกในที่มีน้ำไหลผ่านได้ อาจจะปลูกตามขอบบ่อ โดยสูงกว่าระดับน้ำ 15 เซนติเมตร และบังร่มเงา หรืออาจจะปลูกในพื้นที่ ๆ ร่มรำไร และให้น้ำแบบพ่นฝอยวันละสองครั้ง
การปลูกเพื่อบริโภคในครอบครัว และปลูกเป็นไม้ประดับ อาจจะปลูกในกระถางหรือถาดปลูก โดยการผสมวัสดุปลูกลงไปในภาชนะ สูง 5-7 เซนติเมตร ใช้ถาดรองภาชนะและใส่น้ำให้สม่ำเสมอ วางไว้ใกล้หน้าต่างหรือที่ ๆ ได้รับแสงรำไร
การเตรียมแปลงปลูก สลัดน้ำ, วอเตอร์เครส (water cress)
สลัดน้ำ มีถิ่นกำหนดในเขตหนาว เจริญได้ดีในอุณหภูมิ 10-15 องศาเซลเซียส แหล่งปลูกจึงเป็นพื้นที่ ๆ มีอุณหภูมิต่ำ และความเข้มของแสงต่ำในฤดูร้อน
ในที่ ๆ ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำได้ ควรใช้พลาสติกรองก้นบ่อ ผสมดินร่วน ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอกเก่า ปุ๋ยเคมีสูตร 12-24-12 ใส่ลงไปในบ่อให้สูง 25-30 เซนติเมตร เกลี่ยหน้าดินให้เรียบและทุบให้แน่น เพื่อป้องกันการชะล้างหน้าดิน ทำขอบบ่อสูง 20-30 เซนติเมตร วางก้อนหินในบ่อเพื่อความสะดวกในการเก็บเกี่ยว
การปลูกเพื่อการค้าสามารถทำแปลงปลูกคล้ายกับการทำนา โดยเตรียมดินเช่นเดียวกับการปลูกในบ่อ
การเพาะปลูก สลัดน้ำ, วอเตอร์เครส (water cress) การขยายพันธุ์อาจเพาะเมล็ดหรือการปักชำ การขยายพันธุ์โดยเมล็ด รดน้ำแปลงปลูกให้มีความชุ่มชื้นพอสมควร เมล็ดมีขนาดเล็กมากควรผสมกับทรายละเอียดในปริมาตรที่เท่ากัน หว่านบาง ๆ ทั่วแปลงปลูก ไม่ต้องกลบเมล็ดและระวังอย่าให้มีน้ำขัง รักษาหน้าแปลงให้มีความชุ่มชื้นตลอดเวลา เมื่อเมล็ดเริ่มงอก ต้นกล้าเริ่มเจริญจึงค่อย ๆ เพิ่มระดับน้ำ
การปลูกโดยใช้ต้นปักชำ ควรเด็ดใบที่อยู่ส่วนโคนออก เหลือเฉพาะใบส่วนยอดแช่ ส่วนโคนในน้ำสะอาด จะงอกรากภายในเวลา 2 วัน ใช้ระยะปลูก 5×5 เซนติเมตร
ในฤดูร้อนพันธุ์สีเขียว จะมีดอกเจริญขึ้นมาและติดเมล็ด ซึ่งจะทำให้พืชชะงักการเจริญเติบโต
การดูแลรักษา สลัดน้ำ, วอเตอร์เครส (water cress)
สลัดน้ำเป็นพืชตระกูลกะหล่ำ จะมีปัญหาการเข้าทำลายของหนอนใย และหมัดกระโดด ควรใช้มุ้งตาข่ายคลุมแปลงปลูก เนื่องจากเป็นพืชที่นิยมบริโภคในรูปผักสดไม่ควรฉีดสารเคมี
เมื่อต้นเจริญสูง 10-15 เซนติเมตร ให้เด็ดยอด เพื่อให้แตกกิ่งข้าง การเพิ่มจำนวนกิ่งต่อต้นจะทำให้ผลผลิตสูง การปลูกในที่มีอุณหภูมิต่ำกว่า 10 องศา ควรคลุมบ่อด้วยพลาสติกใส เพื่อเติมอุณหภูมิ หลังเก็บเกี่ยวแต่ละครั้ง ควรใส่ปุ๋ยคอก เพื่อเพิ่มไนโตรเจน ทุกสองถึงสามเดือนระบายน้ำทิ้ง ใส่ปุ๋ยคอกและปุ๋ยเคมี เพื่อให้ต้นเจริญรวดเร็วและสมบูรณ์
การเก็บเกี่ยว สลัดน้ำ, วอเตอร์เครส (water cress)
การปลูกในพื้นที่ ๆ มีน้ำไหลผ่านตลอดเวลา ให้ปุ๋ยอย่างพอเพียงสม่ำเสมอ ไม่เก็บเกี่ยวบ่อยครั้งจนเกินไป สามารถเก็บเกี่ยวได้หลายปี ในกรณีที่ต้นโทรม ผลผลิตต่ำ ควรปลูกใหม่ โดยการปักชำ
patt
ไม่ทราบว่าหาซื้อเมล็ดพันธ์ได้ที่ไหนค่ะ ช่วยแนะนำด้วยค่ะ ถ้ามียี่ห้อก็บอกด้วยค่ะ
ผ่านมา
ขายเป็นถุงดำนะครับ
ป้า นัน panan
อยู่ลำปาง อยากปลูก บ้าง เพื่อ สุขภาพ จะหาพันธ์ ได้ ที่ ใหน จ้าว ใคร รู้ ช่วยตอบป้าเอาบุญที่
warat
ขอประวัติเยอะเยอะและรูปลอเตอร์เครสด้วยจะ ทำงานส่งครูคับ
jang
หนูอยากทราบว่าที่ กทม.มีเมล็ดพันธุ์ขายที่ไหนใครทราบช่วยส่ง mail มาให้หนูหน่อยนะคะ
modernjang@hotmail.com เอาเบอร์โทรก้อได้นะคะ
ขอบคุณคะ
^-^เด็กสุราษฏร์^-^
มีผักดีหลายอย่างที่ให้เราได้รู้จัก สลัดน้ำมีประโยชน์มากกว่าที่เราเห็น
lovenotes
วอเตอร์เครส อีกชื่อหนึ่งเรียกว่า ผักน้ำเบตงครับ เมล็ดพันธุ์หาซื้อค่อนข้างยาก หากมีต้นพันธุ์แนะนำให้ขยายพันธุ์โดยนำต้นปักชำลงไปในภาชนะที่ใส่น้ำ เช่น กระถางบัว วงบ่อซีเมนซ์ แล้วใส่ดินลงไปนิดหน่อย นำไปวางในที่ๆ มีแสงแดด จะเป็นหน้าบ้านหรือหลังบ้าน ก็ได้ครับ แค่นี้เราก็จะมี วอเตอร์เครสทานได้ตลอดแล้วครับ
Nirut
มีวอเตอร์เครส ไร้สารพิษขายปลีกและขายส่ง ราคาถูก
ตลอดทั้งปี อยู่ฉะเชิงเทราครับ
Nirut 081-8891714
Nirut
ตอนนี้มีเมล็ดดวอเตอร์เครส ยุโรป (Nasturtium officinale) จำหน่ายแล้วครับ
1 ซองมีประมาณ 1,500 เมล็ด ราคา 150 บาท + ค่าส่งทั่วไทย 30 บาท
มีจำนวนจำกัดครับ
สวนสิริวัฏ ฉะเชิงเทรา 081-8891714