มะกรูด (Leech Lime)
มะกรูด ภาษาอังกฤษ คือ Leech Lim
ชื่อทางวิทยาศาสตร์ คือ Citrus hystix DC.
มะกรูดมีชื่อเรียกตามภาคต่างๆดังนี้ ภาคใต้เรียกว่าส้มกรูดภาคเหนือเรียกว่ามะขูดมะขุนกะเหรี่ยงแม่ฮ่องสอน เรียกว่า มะขู หนองคายเรียกว่า มะหูด
ถิ่นกำเนิดของมะกรูด : มะกรูดอยู่ทางประเทศอินโดนีเซียมาเลเซียฟิลิปปินส์สิงคโปร์ไทย และอินเดีย
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของมะกรูด : มะกรูดเป็นพืชไม้ยืนต้นขนาดเล็กลำต้น และกิ่งก้านมีหนามแหลมแข็งเป็นจำนวนมาก มีความสูงของลำต้นประมาณ 2-8 เมตร ใบจะมีใบย่อย 1 ใบเรียงสลับกัน และผิวใบเรียบเป็นมัน ก้านใบมีครีบขนาดใหญ่มีกลิ่นหอมดอกจะออกเป็นกระจุก หรือออกเดี่ยวก็ได้ ที่ปลายกิ่ง หรือตามซอกใบ ดอกจะมีสีขาว กลีบดอกจะมี รูปร่างรี และมี 4-8 กลีบ ดอกจะร่วงง่ายเมื่อดอกบานเต็มที่จะมีเส้นผ่าศูนย์กลาง 1.5 ถึง 2cm ผลจะมีลักษณะกลมผิวเปลือก ขรุขระ หัวผลเป็นจุก ซึ่งผลอ่อนจะมีสีเขียวแก่ส่วนผลสุกจะมีสีเหลืองและมีต่อมน้ำมันที่ให้กลิ่นหอมภายในผล แบ่งออก เป็นกลีบๆ ซึ่งมี กระเปาะน้ำที่มีรสเปรี้ยว
ฤดูกาลของมะกรูด : มะกรูด จะนิยมปลูก กันมาก ในช่วงฤดูฝน
แหล่งปลูกของมะกรูด : สามารถปลูกกันได้ทั่วทุกภาคของประเทศไทย
การกินของมะกรูด : ใบ เมื่อคลี่กลางเต็มที่ แล้ว สามารถ นำไปปรุงอาหารได้ เช่น โรยหน้าพะแนงต่างๆ และต้มยำส่วนเปลือกผลมะกรูดใช้ในการปรุงแต่งกลิ่นอาหารเช่นแกงคั่วผักบุ้งแกงเทโพน้ำมะกรูดจะใช้ในการปรุงอาหาร ที่ต้องการรสเปรี้ยวเช่น ลาบน้ำตก ต้มยำ พล่า
สรรพคุณทางยาของมะกรูด : ผิวมะกรูดใช้เป็นยาแก้ปวดท้อง และยาขับลม น้ำมะกรูด ใช้สระผมแก้รังแค แก้ไอ แก้เลือดออกตามไรฟัน
คุณค่าทางอาหารของใบมะกรูด 100 กรัม ประกอบด้วย
- พลังงาน 171 กิโลแคลอรี่ (Kcal)
- คาร์โบไฮเดรต 29 กรัม (g)
- ฟอสฟอรัส 20 มิลลิกรัม (mg)
- แคลเซียม 1672 มิลลิกรัม (mg)
- เหล็ก 3.8 มิลลิกรัม (mg)
- โปรตีน 6.8 กรัม (g)
- ไทอะมีน 0.2 มิลลิกรัม (mg)
- ไขมัน 3.1 กรัม (g)
- ไนอะซิน 1 มิลลิกรัม (mg)
- น้ำ 57.1 กรัม (g)
- ไรโบฟลาวิน 0.35 มิลลิกรัม (mg)
- วิตามินเอรวม 303 ไมโครกรัม (µg)
- Vitamin C 20 มิลลิกรัม (mg)
คุณค่าทางอาหารของผิวมะกรูด 100 กรัม ประกอบด้วย
- พลังงาน 118 กิโลแคลอรี่ (Kcal)
- คาร์โบไฮเดรต 21.1 กรัม (g)
- ฟอสฟอรัส 57 มิลลิกรัม (mg)
- โปรตีน 4 กรัม (g)
- ไทอะซิน 0.06 มิลลิกรัม (mg)
- ไขมัน 1.9 กรัม (g)
- แคลเซียม 138 มิลลิกรัม (mg)
- ไนอะซิน 1.2 มิลลิกรัม (mg)
- น้ำ 71.3 กรัม (g)
- ไรโบฟลาวิน 0.14 มิลลิกรัม (mg)
- วิตามินเอรวม 3 ไมโครกรัม (µg)
- วิตามินซี 104 มิลลิกรัม (mg)