ท้าวยายม่อม (East Indian arrow root)
ท้าวยายม่อมภาษาอังกฤษคือ : East Indian arrow root
ท้าวยายม่อมมีชื่อทางวิทยาศาสตร์ดังนี้ : Clerodendrum petasites S. Moore.
ท้าวยายม่อมมีชื่อเรียกตามภาคต่างๆดังนี้ : ภาคใต้เรียกว่าไม้เท้าฤาษี พญารากเดียว ภาคเหนือเรียกว่าปิ้งหลวงปิ้งขม เชียงใหม่เรียกว่าพญาเล็งจอน เล็งจอนใต้ จังหวัดเลยเรียกว่าพันพี กะเหรี่ยงกำแพงเพชรเรียกว่าพอกวอท้าวยายม่อม ปู่หายใจไม่รู้ขาด(ดอกขาว) ปทุมราชา(ดอกแดง) ราชบุรีเรียกว่า โพพิ่งพินพี ยะลาเรียกว่ากาชะลอง ดอกคานจรดพระธรณี
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของท้าวยายม่อม : โดยเท้ายายม่อมเป็นพืชไม้พุ่มขนาดเล็กใบเดี่ยวรูปหอกแกมยาวเรียวปลายและโคนใบแหลม ลำต้นตรงดอกมีสีขาวและสีแดง ออกเป็นช่อตามซอกใบและปลายกิ่งผลสุกจะมีสีดำผลกลมยาว
การกินนิยมรับประทานดังนี้ : ยอดอ่อนและดอกอ่อนนำมาแกงเช่นแกงส้มหรือนำมาลวกกินกับน้ำพริก ส่วนหัวนำมาทำเป็นแป้งทำขนม
คุณประโยชน์และสรรพคุณทางยา :
- ราก แก้พิษไข้ ไข้เหนือ, ไข้กาฬ, ไข้พิษ, กระทุ้งพิษไข้
- ลำต้น แก้ร้อนใน
- ลำต้นช่วย ขับเสมหะ
- นำต้นมาฝน กับสุรากิน แก้กระหายน้ำ
- แก้หืด ไออาเจียน
- แก้พิษงูกัดและ
- นำมาตำพอกแก้พิษฝี