ชุมเห็ดเทศ สมุนไพร แก้ท้องผูก

ผมจำความได้ว่า ผมเคยทำข้อสอบ แล้วมีคำถามอยู่ข้อหนึ่งว่า พืชชนิดใดแก้อาการท้องผูก? มันเป็นคำถามแบบ 5 ตัวเลือกนะครับ ผมจำได้ว่า ผมตอบ “ขี้เหล็ก”

แต่เมื่อมาเปิดดูในหนังสือ คำตอบมันคือ “ชุมเห็ดเทศ” ครับ ข้อนั้นผมตอบผิด วันนี้เลยมาดูข้อมูลของเจ้าสมุนไพรแก้ท้องผูก ที่ชื่อว่า “ชุมเห็ดเทศ” กันซักหน่อย

ชุมเห็ดเทศ มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Cassia alata Linn ชื่อท้องถิ่น ชุมเห็ดใหญ่(ภาคกลาง), ขี้คาก, ลับมืนหลวง, หมากกะลิงเทศ(ภาคเหนือ), ชุมเห็ด(ภาคกลาง), เล็บมื่นหลวง(ภาคเหนือ), สัมเห็ด(เชียงราย), จุมเห็ด(มหาสารคาม),ตะสีพอ(กระเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน)

ลักษณะโดยทั่วไปของชุมเห็ดเทศ เป็นไม้พุ่ม ใบรูปไข่ หรือรูปไข่ขอบขนาน ออกเป็นคู่ตรงข้ามกัน เรียงตัวเป็นแบบใบประกอบ ดอกเป็นช่อสีเหลือง ฝักแบนยาวมีปีก 4 ปีก เมล็ดในรูปสามเหลี่ยม ใช้เมล็ดปลูก

ส่วนที่ใช้เป็นยา คือ ใบสด หรือแห้ง

รสและสรรพคุณยาไทย รสเบื่อเอียน ใบตำทาแก้กลากเกลื้อน โรคผิวหนัง ดอกและใบต้มทานแก้อาการท้องผูก

ประโยชน์ทางยา ใบชุมเห็ดเทศมีสารแอนทราควิโนน (anthraquinone) ช่วยขับถ่าย ชุมเห็ดเทศใช้เป็นยารักษาอาการ ดังนี้

1. อาการท้องผูก ใช้ดอกชุมเห็ดเทศสด 2-3 ช่อ ต้มรับประทานกับน้ำพริก หรือนำใบสดมาล้างให้สะอาด หั่นตากแห้ง ใช้ต้มหรือชงน้ำดื่ม ครั้งละ 12 ใบ หรือใบแห้งบดเป็นผง ปั้นกับน้ำผึ้งเป็นลูกกลอนขนาดเท่าปลายนิ้วก้อย ครั้งละ 3 เม็ด รับประทานก่อนนอน หรือเมื่อมีอาการท้องผูก
2. กลาก ใบชุมเห็ดเทศสด ขยี้หรือตำในครกให้ละเอียด เติมน้ำเล็กน้อย หรือใช้ใบชุมเห็ดเทศกับหัวกระเทียมเท่าๆกัน ผสมปูนแดง(ที่กินกับหมาก)นิดหน่อย ตำผสมกัน ทาบริเวณที่เป็นกลาก โดยเอาไม้ไผ่ขูดผิวให้แดงก่อน ทาบ่อยๆ จนหาย หายแล้วทาต่ออีก 7 วัน
3. ฝีและแผลพุพอง ใช้ใบชุมเห็ดเทศ และก้านสด 1 กำมือ ต้มกับน้ำพอท่วมยา แล้วเคี่ยวให้เหลือ 1 ใน 3 ชะล้างบริเวณที่เป็นวันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น ถ้าเป็นมากให้ใช้ประมาณ 10 กำมือ ต้มอาบ

ข้อมูลจาำำก : สมุนไพรใกล้ตัว สำนักงานคณะกรรมการการสาธารณสุขมูลฐาน

Related posts:

ฟ้าทะลายโจร กระชาย แก้ท้องอืด ย่านาง (Tiliacora triandra Diels.) สะระแหน่ (Kitchen Mint)